TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI İnsan Hakları Derneği

– (1) Kasten yaralama fiilinin kişi üzerindekietkisinin basit bir tıbbî müdahaleyle giderilebilecek ölçüde hafif olmasıhâlinde, mağdurun şikâyeti üzerine, dört aydan bir yıla kadar hapis veya adlîpara cezasına hükmolunur. (2) Fiil, birden fazla insanınölümüne ya da bir veya birden fazla kişinin ölümü ile birlikte bir veya birdenfazla kişinin yaralanmasına neden olmuş ise, kişi üç yıldan onbeş yıla kadarhapis cezası ile cezalandırılır. (6) Hüküm kesinleştikten sonraCumhuriyet savcılığınca yapılan tebligata rağmen otuz gün içinde seçenekyaptırımın gereklerinin yerine getirilmesine başlanmaması veya başlanıp dadevam edilmemesi hâlinde, hükmü veren mahkeme kısa süreli hapis cezasınıntamamen veya kısmen infazına karar verir ve bu karar derhâl infaz edilir. (4) Taksirli suçlardan dolayıhükmolunan hapis cezası uzun süreli de olsa; bu ceza, diğer koşulların varlığıhâlinde, birinci fıkranın (a) bendine göre adlî para cezasına çevrilebilir.Ancak, bu hüküm, bilinçli taksir hâlinde uygulanmaz. (2) Birinci fıkrada yazılıderecede olmamakla birlikte işlediği fiille ilgili olarak davranışlarınıyönlendirme yeteneği azalmış olan kişiye, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasıyerine yirmibeş yıl, müebbet hapis cezası yerine yirmi yıl hapis cezasıverilir. Diğer hâllerde verilecek ceza, altıda birden fazla olmamak üzereindirilebilir. Mahkûm olunan ceza, süresi aynı olmak koşuluyla, kısmen veyatamamen, akıl hastalarına özgü güvenlik tedbiri olarak da uygulanabilir. (2) Yukarıdaki fıkradabelirtilen suçun bir Türk vatandaşının veya Türk kanunlarına göre kurulmuş özelhukuk tüzel kişisinin zararına işlenmesi ve failin Türkiye’de bulunmasıhâlinde, bu suçtan dolayı yabancı ülkede hüküm verilmemiş olması koşulu ilesuçtan zarar görenin şikâyeti üzerine fail, Türk kanunlarına görecezalandırılır.

(3) Aleyhine tanıklık yapılankişi hakkında verilen mahkûmiyet kararı kesinleşmeden önce gerçeğin söylenmesihâlinde, verilecek cezanın yarısından üçte birine kadarı indirilebilir. (4) Aleyhine tanıklıktabulunulan kişi ile ilgili olarak gözaltına alma ve tutuklama dışında başka birkoruma tedbiri uygulanmışsa, yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkındaberaat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş olmasıkoşuluyla, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarı oranında artırılır. (3) Rüşvet suçuna iştirak edendiğer kişilerin, soruşturma başlamadan önce, pişmanlık duyarak durumdansoruşturma makamlarını haberdar etmesi hâlinde, hakkında bu suçtan dolayıcezaya hükmolunmaz. (2) Rüşvet alan veya bu konudaanlaşmaya varan kişinin, yargı görevi yapan, hakem, bilirkişi, noter veyayeminli mali müşavir olması hâlinde, birinci fıkraya göre verilecek ceza üçtebirden yarısına kadar artırılır. (3) Bu suçlar haber alındıktansonra gönüllü olarak, suçun meydana çıkmasına ve fail veya diğer suçortaklarının yakalanmasına hizmet ve yardım eden kişi hakkında verilecek ceza,yardımın niteliğine göre dörtte birden yarısına kadarı indirilir. (2) Kullanmak için uyuşturucuveya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi, resmî makamlartarafından haber alınmadan önce, bu maddeyi kimden, nerede ve ne zaman teminettiğini merciine haber vererek suçluların yakalanmalarını veya uyuşturucu veyauyarıcı maddenin ele geçirilmesini kolaylaştırırsa, hakkında cezayahükmolunmaz. (5) Uyuşturucu veya uyarıcımadde kullanan kişi hakkında kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satınalmak, kabul etmek veya bulundurmaktan dolayı hükmolunan ceza, ancak tedavi vedenetimli serbestlik tedbirinin gereklerine uygun davranmaması hâlinde infazedilir. Kişi etkin pişmanlıktan yararlanmışsa, davaya devam olunarak hakkındacezaya hükmolunur. (3) Hakaret suçunun karşılıklıolarak işlenmesi hâlinde, olayın mahiyetine göre, taraflardan her ikisi veyabiri hakkında verilecek ceza üçte birine kadar indirilebileceği gibi, cezavermekten de vazgeçilebilir. (2) Bu suç haber alındıktansonra, organ veya dokularını satan kişi, gönüllü olarak, suçun meydanaçıkmasına ve diğer suçluların yakalanmasına hizmet ve yardım ederse; hakkındaverilecek cezanın, yardımın niteliğine göre, dörtte birden yarısına kadarıindirilir.

(1) Medya hizmet sağlayıcılar, koruyucu sembol sistemi kullanarak, izleyicileri program hizmetlerinin içeriği hakkında sesli veya yazılı olarak bilgilendirir. (1) Sinema ve televizyon için yapılmış filmler, diziler ile spor ve genel eğlence programları haricinde, yayınlarda ürün yerleştirmeye yönelik uygulamalara yer verilemez. Ürün yerleştirme uygulamaları ticarî iletişimle ilgili düzenlemelere tabidir. (1) Televizyon ve radyo yayın hizmetlerinde reklamlar ile tele-alışveriş, sesli ve/veya görüntülü bir uyarıyla açıkça fark edilebilecek ve program hizmetinin diğer unsurlarından kolaylıkla ayırt edilebilecek biçimde düzenlenir. Şimşek, bu roku casino kuran, işleten, para transferine aracılık yapan ve diğer suç konusu eylem ve işlemleri gerçekleştiren kişi ve örgütlerin çoğu kez tespit edilememesi nedeniyle erişimi engellenen sitelerin her defasında yeni bir adresle yasa dışı faaliyetlerine devam ettiği bilgisini vererek, bu konuda CİMER ve ihbar hattı üzerinden çok sayıda ihbar ve şikayet geldiğini dile getirdi. Bu derste öncelikle karşılaştırmalı hukukun amacı, işlevi ve ele alınışı, tarihçesi incelenecektir. Ders kapsamında Anglo-Sakson Hukuku, Kıta Avrupası Hukuku, Kuzey Avrupa Hukuku hukuk geleneklerine ilişkin olarak sistemler arasında karşılaştırma yapılabilecek düzeyde bilgi verilecek ve bu bilgi çerçevesinde Türk hukukunun konumu değerlendirilecektir. Bu ders kapsamında alternatif uyuşmazlık çözümü kavramı ve tarihi gelişimi, alternatif uyuşmazlık çözümünün uygulama alanı ve alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleri ile özellikleri ele alınmaktadır. Müzakere arabuluculuk, uzlaşma ve tahkim ulusal ve uluslararası düzenlemeler çerçevesinde etraflıca ele alınacak çözüm yöntemleri arasındadır. Bu yöntemlerle devlet yargısının ilişkisi üzerinde ayrıca durulacaktır. Dersin sonunda öğrenci muhtelif hekim suçları hakkında bilgi sahibi olacak ve hasta haklarını öğrenmiş olacaktır. Ders, bilimsel bir disiplin olarak sosyolojinin tanımı, araştırma yöntemleri, alanda baskın olan kuramsal yaklaşımlar; kültür, sosyal yapı, sosyalleşme, bürokrasi, toplumsal kontrol, sapma, toplumsal değişim ve toplumsal tabakalaşma gibi giriş düzeyindeki temel kavram ve konuları kapsamaktadır.

Dersin kapsamında; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile ticari işletme hukukuna getirilen yeniliklerin değerlendirilmesi, ticaret hukukunun temel prensipleri, tacir kavramı, ticari işletme, ticaret unvanı, ticaret unvanının korunması, ticari muameleler, ticari defterlerin önemi, işlevi ve delil olarak sunabilme imkânı, haksız rekabet, cari hesap, marka ve tacir yardımcıları konularının öğretilmesi amaçlanmaktadır. Eşya Hukuku; kişilerin, eşya üzerindeki hâkimiyet ve tasarruflarının nitelik ve türlerini, onların bu hakimiyet dolayısı ile diğer şahıslarla olan ilişkilerini düzenleyen medeni hukuk dalıdır. Bu kapsamda; mülkiyet hakkı, içeriği ve kapsamı, taşınmaz mülkiyetinin konusu, içeriği ve kısıtlamaları, taşınmaz mülkiyetinin kazanılması ve kaybı, taşınır mülkiyeti, sınırlı ayni haklar, taşınmaz rehni, taşınır rehni, zilyetlik ve tapu sicili konuları ayrıntılı olarak incelenmektedir. Bu ders kapsamında; dil kavramının anlamı ve kültür kavramı ile ilişkisi, Türk dilinin tarihsel dönemi ile gelişimi, Türkçe’nin ses (ses bilgisi) ve yapı (yapı bilgisi) özellikleri ile temel diksiyon bilgileri, yazım kuralları ve günlük yazışmalar, yazılı anlatım, tümce ve paragraf çözümlemeleri ile edebi metinler hakkında kuramsal ve uygulamalı çalışmalar yapılır. Yıllarca üniversitede anayasa hukuku dersi vermiş, anayasa hukuku alanında pek çok kitap ve makale yazmış, hayatını anayasa hukukuna adamış bir akademisyen olarak, 10 Aralık 2016 tarihli Anayasa Değişikliği Teklifini okumuş olmaktan dolayı derin bir üzüntü içindeyim. Artık “elveda kuvvetler ayrılığı”, “elveda hürriyet”, “elveda demokrasi”, “elveda anayasa” demekten başka söyleyecek bir söz bulamıyorum. Yukarıda açıklandığı gibi Değişiklik Teklifiyle, Türkiye’de yasama ve yürütme organları arasında tam bir birlik sağlanması amaçlanmaktadır. TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin aynı gün yapılmasının nedeni budur.

(6) Tekerrür hâlinde hükmolunanceza, mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilir. Ayrıca, mükerrirhakkında cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbiri uygulanır. (4) Kasıtlı suçlarla taksirlisuçlar ve sırf askerî suçlarla diğer suçlar arasında tekerrür hükümleriuygulanmaz. Kasten öldürme, kasten yaralama, yağma, dolandırıcılık, uyuşturucuveya uyarıcı madde imal ve ticareti ile parada veya kıymetli damgada sahteciliksuçları hariç olmak üzere; yabancı ülke mahkemelerinden verilen hükümlertekerrüre esas olmaz. (2) Birinci fıkra kapsamınagiren eşyanın, ortadan kaldırılması, elden çıkarılması, tüketilmesi veyamüsaderesinin başka bir surette imkânsız kılınması hâlinde; bu eşyanın değerikadar para tutarının müsaderesine karar verilir. (8) Denetim süresiyükümlülüklere uygun veya iyi hâlli olarak geçirildiği takdirde, ceza infazedilmiş sayılır. A) Suç işlemeye teşvik etmekveya suç işleme kararını kuvvetlendirmek veya fiilin işlenmesinden sonrayardımda bulunacağını vaat etmek. – (1) Geçici bir nedenle ya da irade dışıalınan alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle, işlediği fiilin hukukî anlam vesonuçlarını algılayamayan veya bu fiille ilgili olarak davranışlarınıyönlendirme yeteneği önemli derecede azalmış olan kişiye ceza verilmez. (2) Bir suçun daha ağır veyadaha az cezayı gerektiren nitelikli hâllerinin gerçekleştiği hususunda hatayadüşen kişi, bu hatasından yararlanır. (4) Emrin, hukuka uygunluğunundenetlenmesinin kanun tarafından engellendiği hâllerde, yerine getirilmesindenemri veren sorumlu olur. – (1) Bir fiilin, kastedilenden daha ağır veyabaşka bir neticenin oluşumuna sebebiyet vermesi hâlinde, kişinin bundan dolayısorumlu tutulabilmesi için bu netice bakımından en azından taksirle hareketetmesi gerekir.

(2) Önemli olayları yayınlayacak televizyon yayıncıları, önemli olaylar listesinde yer alan olayların ülke geneline şifresiz ve ücretsiz olarak yayınlanmasını sağlar. (2) İsteğe bağlı yayın hizmeti sağlayıcı kuruluşların Avrupa eserlerinin yapımına ve erişimine destek vermelerini teşvik edecek usul ve esaslar Üst Kurulca belirlenir. (3) Genel ve tematik içerikli yayın yapan televizyon kuruluşlarının, çocuk yayınlarında çizgi filmlere yer vermeleri hâlinde, çizgi filmlerin en az yüzde yirmisinin, diğer çocuk programlarının en az yüzde kırkının Türkçe dilinde üretilmiş yapım olması ve Türk kültürünü yansıtması zorunludur. Çocuk yayınlarının yayınlanma saatleri ve sürelerine yönelik istatistiksel veriler ile üretim yerine ilişkin bilgiler aylık dökümler hâlinde Üst Kurula bildirilir. MADDE 14 – (1) Yayın hizmetlerinde, genel veya tematik içerikli yayın yapılabilir. (6) Reklam ve tele-alışveriş yayınları, programların arasına veya programın bütünlüğü, değeri ve hak sahiplerinin hakları zedelenmeyecek biçimde bir program içine yerleştirilebilir. Bağımsız bölümlerden oluşan programlarda veya devre araları içeren spor programları ve benzer yapıdaki olay ve gösteri programlarında, reklam ve tele-alışveriş yayınları bölüm veya devre aralarına yerleştirilir. (5) Ticarî iletişim, medya hizmet sağlayıcının editoryal bağımsızlığını ve program içeriğini etkileyecek şekilde kullanılamaz. (3) Medya hizmet sağlayıcılar, yayın hizmetlerinin kendileri, hisse sahipleri ve üçüncü derece dâhil olmak üzere üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımları ile bir başka gerçek ve tüzel kişinin haksız çıkarları doğrultusunda kullanılmamasını sağlamak zorundadır. Sera gazı emisyonları meselesinin birbiriyle çatışan pek çok çıkarı içerdiği ve bunun siyasi süreç yoluyla çözüme bırakılması gerektiği yönündeki öneri, mahkeme tarafından yazılı olmayan hukuk ilkesinin yeniden ifade edilmesiyle bir kenara itilmiştir.

Öğrenci, bu konuda temel bilgiler edinerek, hukuka tarihsel ve eleştirel bir perspektiften yaklaşma konusunda yeterlilikler kazanır. Dersin amacı; toplumsal olgu ve olaylar hakkında öğrencilere bilimsel bir anlayış kazandırarak onlara yaygın görüş ve uygulamaların köklerini anlama, gerektiğinde sorgulama ve imkân dahilinde yeni politikalar üretebilme yetisi kazandırmaktır. Bu amaçla öğrencilerin siyasi teori, tarih ve aynı zamanda politik ekonomi ve sosyal bilimlerde kullanılan bilimsel yöntemler hakkında bilince ve bilgiye sahip olmaları hedeflenmektedir. Osmanlı Türkçesi; Türkçe, Arapça, Farsça kelimelerden oluşan zengin bir dildir. Osmanlıca bir imparatorluk dili olduğu için; atalarımızın yüzyıllar boyunca ortaya koydukları kültürel eserlere doğrudan ulaşmanın önemli bir yolu olarak geçmişle gelecek arasında kültürel bağlar kuran bir köprü, millî ve manevi değerlerimizin taşıyıcısı mahiyetindedir. Bu amaçla Osmanlı Türkçesi’nin öğrencilere öğretilmesi hedeflenmektedir. Osmanlıca alfabe ve imlâ kurallarının öğretilmesi, öğrencilerin kütüphane ve arşivlerde bulunan birçok Osmanlıca eserden yararlanmalarına ve böylece, meslek hayatlarında ihtiyaç duydukları kaynak eserlerden yararlanmalarına ve hitabet kabiliyetlerini geliştirmelerine imkân sağlayacaktır. Bu kapsamda; dilbilgisini içeren konular ile kelime üniteleri ağırlık oluşturur. Bununla birlikte, okuma ve yazma yeteneğinin geliştirilmesi sağlanmaya çalışılarak, gündelik hayatta İngilizce’nin kullanılması hedeflenir. Bundan sonra makaleden alıntı yapmak isteyen yazarların Ankara Barosu Dergisinde yayınlanmış halinden alıntı yapmaları ve kaynağını aşağıdaki şekilde göstermeleri rica olunur. Anayasa Değişikliği Teklifinin önerdiği sistemde, mevcut 116’ncı maddenin aksine, Cumhurbaşkanının seçimleri yenilemesi için öngörülmüş bir şart yoktur. Anayasa hukuku biliminde, kuvvetler ayrılığı teorisi ve kuvvetler ayrılığına göre hükûmet sistemleri konusu, değişik şeylerin denenebileceği tartışmaya açık bir konu değildir.

• Seçimler ve halkoylaması serbest, eşit, gizli, tek dereceli, genel oy, açık sayım ve döküm esaslarına göre, yargı yönetim ve denetimi altında yapılır.
• Bu haliyle yasanın eksik olup, “belediyenin ilan ettiği yerler dışında” bırakanlara ceza verilmeli ve belediyeye de görev yüklenmeliydi.
• Kamu hizmeti niteliği taşıyan özel teşebbüsler, kamu yararının zorunlu kıldığı hallerde devletleştirilebilir.

Üniversite yönetim ve denetim organları ile öğretim elemanları; Yükseköğretim Kurulunun veya üniversitelerin yetkili organlarının dışında kalan makamlarca her ne suretle olursa olsun görevlerinden uzaklaştırılamazlar. Üniversiteler ve bunlara bağlı birimler, Devletin gözetimi ve denetimi altında olup, güvenlik hizmetleri Devletçe sağlanır. Kanunda gösterilen usul ve esaslara göre, kazanç amacına yönelik olmamak şartı ile vakıflar tarafından, Devletin gözetim ve denetimine tâbi yükseköğretim kurumları kurulabilir. Silahlı Kuvvetler mensupları ile hâkimler ve savcılar hakkındaki hükümler saklıdır. Savaş ve mücbir sebeplerle Türkiye Büyük Millet Meclisinin toplanamaması hâli hariç olmak üzere; olağanüstü hal sırasında çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnameleri üç ay içinde Türkiye Büyük Millet Meclisinde görüşülür ve karara bağlanır. Aksi halde olağanüstü hallerde çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnamesi kendiliğinden yürürlükten kalkar. Bu şekilde seçilen Meclis ve Cumhurbaşkanının görev süreleri de beş yıldır. Seçimlerinin birlikte yenilenmesine karar verilen Meclisin ve Cumhurbaşkanının yetki ve görevleri, yeni Meclisin ve Cumhurbaşkanının göreve başlamasına kadar devam eder. Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde, Cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir. Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, görevleriyle ilgili olmayan suçlarda yasama dokunulmazlığına ilişkin hükümlerden yararlanır. Yüce Divanda seçilmeye engel bir suçtan mahkûm edilen Cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakanın görevi sona erer.

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun; 6/1-j hükmünde “örgüt mensubu suçlu” tanımına yer verildiği, 58/9 hükmünde örgüt mensubu suçlular hakkında mükerrirlere özgü infaz rejiminin (yani 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun m.108’in) uygulanacağının düzenlendiği, 220. Maddesinde ise örgüt kurma, yönetme, örgüte üye olma, örgüt faaliyeti çerçevesinde suç işleme, üyesi olmadığı örgüt adına suç işleme ve hiyerarşik yapısına dahil olmadığı suç örgütüne yardım etme kavramlarının kullanıldığı ve ceza sorumluluğunun belirlendiği görülmektedir. Buna karşılık; 5275 sayılı Ceza İnfaz Kanunu m.107/4’de, örgüt kurma, yönetme ve örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlardan mahkumiyet halinde koşullu salıverilmenin tatbiki düzenlenmektedir. Bu hükümde; örgüt üyeliğine yer verilmediği gibi, örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenen suçtan mahkumiyet ifadesinin kullanılması, TCK m.220’nin sistematiğine ve “şahsilik” ilkesine aykırı uygulamalara sebep olabilmektedir. Bu nedenle, ceza muhakemesinde maddi hakikate ve adalete ulaşabilmek için hukuk kurallarının öngördüğü çerçevede temel hak ve hürriyetlerde özlerinin zedelenmemesi suretiyle bazı kısıtlamalara gidilebilir. Ceza yargılamasında, suçlunun cezalandırılması kadar, masum kişiler ile temel hak ve özgürlüklerin korunması da önemlidir. Bu nedenle; ceza yargılamasının her ne pahasına olursa olsun adalet sağlansın düşüncesi ile gerçekleşmemesi gerektiği, maddi hakikate ulaşırken, ancak hukuka uygun yol ve yöntemlerle elde edilmiş delillerle bunun ortaya koyulmasının zorunlu olduğu bir gerçektir. Bu yazımızda; 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu m.157’de düzenlenen dolandırıcılık suçunun daha az cezayı gerektiren nitelikli hali olan “dolandırıcılığın, bir hukuki ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacıyla işlenmesi” suçu (TCK m.159) açıklanarak, doktrinde yer alan tartışmalı hususlar ile yargı kararları değerlendirilecektir. Ancak, milli güvenliğin, kamu düzeninin, suç işlenmesini veya suçun devamını önlemenin yahut yakalamanın gerektirdiği hallerde gecikmede sakınca varsa, kanunla bir merci, meslek kuruluşlarını veya üst kuruluşlarını faaliyetten men ile yetkilendirilebilir. Bu merciin kararı, yirmidört saat içerisinde görevli hakimin onayına sunulur. Hakim, kararını kırksekiz saat içinde açıklar; aksi halde, bu idari karar kendiliğinden yürürlükten kalkar.